Bir İşlemci Örneği

1.7 İşlemci, Makina Kodu ve Assembly Dili

İşlemci, bir bilgisayar veya sayısal sistem içerisinde aritmetik, mantık ve karşılaştırma gibi işlemlerin yapıldığı ve bu işlemlerin anlamlı sıralarda art arda kullanılmasıyla daha karmaşık işlemlerin kotarıldığı programlanabilen sayısal bir birimdir. İşlemcilere örnek olarak, Standart PC’ler içerisinde kullanılan intel tabanlı Pentium işlemciler; Motorola firmasının 68040 işlemcisi; Zilog firmasının Z80, Z8000 işlemcileri; IBM firmasının RISC 6000 işlemcisi; Texas firmasının sayısal işaret işlemcileri verilebilir. İşlemciler, mimarisine, üretim teknolojisine, özelliğine ve birimlere erişim şekline göre çeşitli şekillerde sınıflanmaktadırlar.

Makina kodu, işlemcinin komut kümesindeki komutlarla yazılmış bir program parçasıdır. İşlemci, makina koduyla yazılmış programları hiçbir derleyici veya dönüştürücüye ihtiyaç duymadan doğrudan çalıştırabilir.
Assembly dili, makina kodu düzeyinde olan komutlara simgesel isimler vermek ve program yazarken simgesel isimler kullanmaya dayanır. Böylece insanlara karmakarışık gelen makina kodu yerine insanlara daha anlamlı olan sözcüklerle uğraşılmış olunur.

Her işlemci ailesinin herbir üyesi için farklı makina kodu ve assembly dili vardır denilebilir; dolayısıyla makina kodu veya assembly ile program yazmak ve tasarlamak hem zor ve güç, hem de her işlemci için ona kodun veya dilin öğrenilmesi gerektiği için zaman alıcı ve uygulaması güç bir durumdur.